Một cuộc gặp gỡ Vào một ngày chủ nhật chan hòa ánh nắng ở Chicago, có một số người bạn thân cũ cùng lớp tụ tập lại ăn trưa với nhau sau buổi họp mặt của học sinh trong trường vào đêm trước. Họ muốn được nghe về những thay đổi đã xảy ra trong cuộc sống của nhau. Sau bữa trưa ngon miệng và những câu chuyện vui vẻ, họ bắt đầu một cuộc thảo luận thú vị. Angela, từng là một nữ sinh được hâm mộ nhất lớp nói: "Cuộc sống hóa ra khác biệt hoàn toàn với thứ tôi đã từng hình dung khi còn đi học. Rất nhiều chuyện đã khác đi." " Đúng đấy," Nathan tán đồng. Mọi người đều biết rằng anh chàng này đã bước vào công việc kinh doanh của gia đình mà họ nhớ rằng nó vẫn hoạt động đều đặn và đã trở thành một phần của cộng đồng dân cư địa phương từ rất lâu rồi. Cho nên ai cũng cảm thấy ngạc nhiên khi thấy vẻ quan tâm của anh. Anh ta hỏi: "Nhưng các bạn có nhận thấy rằng chúng ta không muốn thay đổi khi mọi chuyện thay đổi?". Carlos nói: "Tôi cho rằng chúng ta từ chối thay đổi vì e sợ thay đổi." "Carlos à, cậu đã từng là đội trưởng của đội bóng mà," Jessica nói. "Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ nghe cậu nói một chuyện gì đó về e sợ!" Tất cả đều bật cười vì họ nhận ra rằng mặc dù họ đã đi theo nhiều hướng khác nhau trong cuộc sống - từ làm việc tại nhà cho đến điều hành một công ty nào đó - nhưng ai cũng đều đã từng trải nghiệm những cảm giác giống nhau. Mọi người đều đã cố gắng đương đầu với những thay đổi không mong đợi từng xảy ra với họ trong những năm gần đây. Và hầu hết đều phải thừa nhận rằng họ đã không biết cách xử sự làm sao cho thích đáng. Và rồi Michael nói: "Tôi cũng từng e ngại những chuyện thay đổi. Khi một sự thay đổi lớn xảy ra trong công việc của mình, chúng ta không biết phải làm gì. Thế là chúng ta chẳng làm gì để đổi mới và có thể là chúng ta sẽ mất tất cả." Anh nói tiếp, "Mọi chuyện cứ như thế, cho đến khi tôi được nghe một câu chuyện nhỏ đã thay đổi mọi thứ." "Như thế nào?" Nathan hỏi. "Thế này, câu chuyện đã làm tôi nhìn nhận khác đi về những sự thay đổi - từ mất mát một thứ gì đó trở nên đạt được một cái khác - và nó chỉ cho tôi cách thực hiện điều đó. Sau đó mọi thứ tiến triển tốt hơn - trong công việc và trong cuộc sống." "Đầu tiên tôi cảm thấy bực mình vì tính chất đơn giản hiển nhiên của câu chuyện, vì nó có vẻ như là một câu chuyện kể ngày xưa ở nhà trường." "Rồi tôi nhận ra tôi đã bực mình vì không nhận thức trước được những điều tự nhiên đó để làm những việc thích hợp khi mọi chuyện thay đổi." "Khi tôi hiểu ra bốn nhân vật đại diện cho những tính cách khác nhau của chính mình, tôi quyết định mình phải theo ai, và thế là tôi thay đổi." "Sau đó, tôi kể lại câu chuyện cho những người cùng làm việc trong công ty và họ lại kể cho những người khác, rồi sau đó công việc của chúng tôi mau chóng trở nên khá hơn. Và cũng giống như tôi, nhiều người bảo rằng câu chuyện đã mang lại lợi ích cho cuộc sống riêng của họ." "Dẫu vậy cũng có nhiều người bảo họ chẳng học được gì từ câu chuyện đó cả. Cũng có thể họ đã biết về bài học này và đã sống như vậy, hoặc thông thường hơn thì họ cho rằng mình đã biết tất cả mọi chuyện và không muốn học hỏi điều gì. Họ không thể hiểu làm sao mà người khác lại có thể tìm kiếm được lợi lộc gì từ những chuyện như thế." "Khi một ông xếp cao cấp của tôi luôn gặp khó khăn khi phải thích nghi tuyên bố rằng câu chuyện chỉ tổ làm phí thì giờ, những người khác đã nói đùa rằng họ biết ông ta là nhân vật nào trong câu chuyện - ám chỉ người không học hỏi được điều gì mới mẻ và không thay đổi bản thân." "Câu chuyện thế nào?" Angela hỏi. "Câu chuyện này tên là Pho mát của tôi đâu rồi?" Cả nhóm cười vang. "Tôi nghĩ rằng mình đã thích câu chuyện này rồi đấy," Carlos nói, "Cậu kể đi, có thể cả bọn chúng ta sẽ học hỏi thêm được điều gì đó," "Được rồi," Michael nói, "Sẵn lòng thôi, câu chuyện này không dài lắm." Và anh ta bắt đầu kể.
Câu chuyện Pho mát của tôi đâu rồi? Ngày xưa, ở một miền đất xa xôi, có bốn nhân vật đi vào một mê cung để tìm kiếm pho mát để tự nuôi sống mình và làm cho mình cảm thấy hạnh phúc. Hai trong số các nhân vật đó là hai con chuột "Đánh hơi" và "Nhanh nhẹn", hai nhân vật nữa là hai người tí hon - họ là những sinh vật nhỏ bé như chuột nhưng có hình dạng và cách suy nghĩ giống như con nguời bây giờ vậy. Tên của họ là "Chậm chạp" và "Ù lì". Vì họ nhỏ bé như thế nên ta dễ bỏ qua không để ý đến việc làm của bốn nhân vật đó. Nhưng nếu bạn đến được gần để có thể nhìn rõ họ, bạn sẽ khám phá ra những điều ngạc nhiên nhất. Hàng ngày hai con chuột và những người tí hon bỏ thời gian vào mê cung để tìm kiếm miếng pho mát đặc biệt của mình. Mấy chú chuột, Đánh hơi và Nhanh nhẹn, chỉ có bộ não của loài gặm nhấm, nhưng lại có một bản năng tuyệt vời, tìm kiếm miếng pho mát nhỏ rắn chắc cho mình như các con chuột khác. Hai con người tí hon, Chậm chạp và Ù lì, sử dụng bộ não chứa đầy quan niệm và cảm xúc của mình, cũng tìm kiếm loại Pho mát đặc biệt - viết hoa - mà họ nghĩ rằng nó sẽ mang lạI cho họ sự thành đạt và hạnh phúc. Cho dù có sự khác nhau giữa người và chuột, nhưng họ cũng có những điểm chung. Cứ mỗI buổi sáng cả bọn mặc quần áo thể thao, mang giày vào, rời nhà và chạy đến Mê cung để tìm kiếm miếng pho mát yêu thích của mình. Mê cung là một mạng lưới những lối đi và các căn phòng, có nơi chứa pho mát ngon lành.Nhưng ở đó cũng có những góc tối tăm và những con đường cụt chẳng dẫn đi đâu. Đó là một nơi mà người ta có thể dễ dàng đi lạc. Tuy vậy, dưới những điều bí mật ẩn chứa trong Mê cung là một cuộc sống tốt đẹp hơn cho những người tìm ra lối đi của mình. Các chú chuột, Đánh hơi và Nhanh nhẹn, sử dụng cách thử - và - sai để tìm kiếm pho mát. Chúng chạy vào một mê lộ, và nếu không phát hiện được gì ở đó thì chúng quay lại và chạy vào một lối mới. Chúng ghi nhớ những con đường nào không có pho mát và ngay lập tức đi vào một khu vực khác. Đánh hơi thường dùng cái mũi xuất sắc của mình định hướng miếng pho mát, còn Nhanh nhẹn thì thường cắm đầu cắm cổ chạy thục mạng. Như bạn có thể đoán trước, có lúc chúng cũng bị lạc, hay mất phương hướng và rất hay đụng đầu vào tường. Nhưng sau một thời gian chúng cũng tìm được đường đi của mình. Cũng giống như các chú chuột, hai người tí hon, Chậm chạp và Ù lì, cũng dùng khả năng suy luận của minh và rút kinh nghiệm từ sai lầm. Dù vậy họ hầu như dựa vào trí óc phức tạp của mình để phát triển những phương thức rắc rối hơn trong lúc đi tìm Pho mát. Có lúc họ đạt được những kết quả tốt, nhưng cũng có lúc sức mạnh của niềm tin và cảm xúc con người đã khiến họ nhìn nhận sự việc không được minh bạch mấy. Điều đó làm cho mọI chuyện trong Mê cung trở nên phức tạp và mang tính thách thức hơn. Dẫu vậy, Đánh hơi, Nhanh nhẹn, Chậm chạp và Ù lì, với cách thức riêng của mình đều tìm ra điều mà mình muốn tìm kiếm. Ai cũng tìm thấy được loại pho mát của mình vào một ngày nọ, ở cuối một mê lộ tại Kho Pho mát P. Vào mỗi buổi sáng sau đó các chú chuột và hai người tí hon mặc đồ chạy vào và đi về hướng Kho Pho mát P. Cũng không lâu sau cả bọn đều có một cách đi riêng cho mình. Đánh hơi và Nhanh nhẹn hàng ngày vẫn dậy sớm và chạy vào Mê cung, theo một lộ trình cố định. Khi đến nơi, hai chú chuột cởi giày ra, cột lại với nhau và đeo lên cổ để có thể lại sử dụng nếu cần. Sau đó chúng bắt đầu đánh chén.
Thoạt đầu Chậm chạp và Ù lì cũng chạy vào Mê cung mỗi buổi sáng để thưởng thức những mẩu pho mát mới ngon miệng đang đợi họ.Nhưng sau một thời gian, những con người tí hon này bắt đầu có một cách đi khác. Mỗi ngày Chậm chạp và Ù lì dậy muộn hơn, mặc quần áo chậm hơn, và thong thả đi bộ về Kho Pho mát P. Cuối cùng thì họ cũng đã biết Pho mát ở đâu và đi đến đó như thế nào. Họ không để ý đến chuyện Pho mát từ đâu ra hay ai đã để nó ở đó. Họ chỉ đơn giản cho rằng nó có ở đó, vậy thôi. Mỗi buổi sáng ngay khi Chậm chạp và Ù lì đến Kho Pho mát P, họ thoải mái hành động như ở nhà. Họ treo quần áo chạy lên, cởi bỏ đôi giày chạy ra và mang dép vào. Chúng cảm thấy dễ chịu vì đã tìm thấy Pho mát. "Tuyệt thật," Ù lì nói. "Có đủ Pho mát cho chúng ta suốt đời." Những người tí hon cảm thấy hạnh phúc và có cảm giác thành đạt vì bây giờ họ được đã được đảm bảo. Không bao lâu sau đó cả Chậm chạp và Ù lì xem như chỗ Pho mát họ tìm thấy ở Kho Pho mát P. là Pho mát của họ. Đó là một cái kho to lớn đến nỗi họ dời nhà về gần đó hơn và tạo dựng nên một cuộc sống xã hội xung quanh đó. Để làm cho kho ấm cúng hơn, Chậm chạp và Ù lì trang trí những câu danh ngôn và thậm chí vẽ cả những bức tranh Pho mát lên những bức tường xung quanh họ. Trong đó có câu: Hạnh Phúc là Pho Mát Thỉnh thoảng Chậm chạp và Ù lì mời bạn bè đến để chứng kiến những khối Pho mát ở Kho Pho mát P, và tự hào chỉ vào đó nói: "Chỗ Pho mát này thật tuyệt, phải không nào?" Có lúc họ chia cho bạn bè một ít, có lúc không. "Chúng ta xứng đáng được có chỗ Pho mát này," Ù lì nói. "Chúng ta thật sự đã làm khá nhiều việc và khá lâu để có được chúng." Anh ta bốc một miếng pho mát và bỏ vào miệng. Sau đó như thường lệ Ù lì nằm xuống ngủ một giấc ngon lành Vào buổi tối những người tí hon nặng nề đi về nhà, no căng Phó mát, và ngày hôm sau họ lại tới chổ cũ để lại tiếp tục hưởng thụ thêm. Mọi chuyện cứ thế kéo dài thêm một thời gian nữa. Rồi thì lòng tự tin của cả Chậm chạp và Ù lì nhanh chóng trở thành tính tự mãn. Họ hài long với thành đạt và không thèm để ý tới bất cứ điều gì đang xảy ra. Mỗi ngày qua đi Đánh hơi và Nhanh nhẹn vẫn tiếp tục lộ trình của mình. Chúng tới sớm vào bu��i sáng rồi đánh hơi, sục sạo và chạy quanh đám pho mát ở Kho Pho mát P, xem xét có điều gì khác đi so với hôm qua không. Sau đó chúng mới ngồi xuống và gặm vào đám pho mát. Một ngày chúng tới Kho Pho mát P và phát hiện không còn một chút pho mát nào nữa. Chúng không hề ngạc nhiên. Vì Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã nhận thấy hàng ngày rằng nguồn pho mát đang trở nên ít đi, chúng đã được chuẩn bị cho điều không thể tránh khỏI này, và bằng bản năng của mình chúng biết phải làm gì. Chúng nhìn nhau, tháo đôi giày chạy vẫn đeo sẵn trên cổ xuống, mang vào chân và cột dây lại. Các chú chuột không phân tích quá sâu vấn đề. Đối với chuột thì vấn đề và giải pháp hoàn toàn đơn giản. Hoàn cảnh ở Kho Pho mát P đã thay đổi. Và thế là chúng cũng quyết định thay đổi theo. Cả hai nhìn ra về phía Mê cung. Và rồi Đánh hơi đưa mũi mình lên, hít hít và gật đầu vớI Nhanh nhẹn đang nhanh nhẹn chạy vào Mê cung và cố gắng đuổi theo. Chúng nhanh chóng bắt đầu đi tìm Pho mát Mới. Một lát sau vào cùng ngày hôm đó, Chậm chạp và Ù lì đến Kho Pho mát P. Họ đã không hề để ý tới lượng Pho mát vơi đi từng ngày nên vẫn chắc mẩm rằng Pho mát vẫn còn ở đó. Cả hai chưa sẵn sàng cho tình thế mới này. "Cái gì thế này! Mất hết Pho mát rồi?" Ù lì gào lên. Và anh chàng tiếp tục gào lên như thể nếu cứ gào to lên thì sẽ có người mang trả lại đám pho mát, "Mất hết Pho mát rồi? Mất hết Pho mát rồi?" "Pho mát của tôi đâu rồi?" Anh chàng hét to. Cuối cùng anh chàng chống hai tay vào hông, bộ mặt đỏ ngầu, và rít lên, "Thế này thì còn gì để nói chứ?" Chậm chạp thì chỉ biết lắc đầu không tin nổi. Anh ta cũng vậy, cũng đinh ninh rằng sẽ thấy Pho mát ở Kho Pho mát P. Anh đứng ngẩn người ra như trời trồng vì bất ngờ, và thật sự không hiểu gì cả. Ù lì vẫn la lối, nhưng Chậm chạp không muốn nghe. Anh ta không muốn chấp nhận thực tế, nên không muốn nghe gì cả. Cách xử thế của hai con người tí hon không mấy hay ho hoặc thích hợp, nhưng có thể thong cảm được. Vì kiếm được Pho mát không dễ dàng gì, và đối với những con người tí hon này thì ý nghĩa lớn nhất không phải chỉ là có được một miếng pho mát cho nhu cầu hàng ngày. Kiếm được Pho mát là việc mà họ nghĩ rằng họ cần có để đạt được hạnh phúc. Tùy theo khẩu vị của mình, mỗi người trong bọn họ đều cho rằng Pho mát có một ý nghĩa nhất định trong đời. Với một số người thì tìm thấy Pho mát đồng nghĩa với chuyện có của cải trong tay. Đối với những người khác thì đó là được hưởng một cuộc sống mạnh khỏe, hay để phát triển đờI sống tinh thần lành mạnh. Chậm chạp nghĩ rằng Pho mát có ý nghĩa của một cuộc sống an nhàn, là có một gia đình thân yêu, là được sống trong một ngôi nhà nhỏ ấm cúng, dễ chịu ở Đại lộ Pho mát Anh. Còn đối với Ù lì thì Pho mát là Miếng Pho mát Vĩ đại chi phối tất cả các miếng pho mát khác và là được sở hữu một ngôi nhà to lớn ở Ngọn Đồi Pho mát Pháp. Bởi vì Pho mát có một ý nghĩa quan trọng đối với họ nên cả hai con người tí hon đã mất rất nhiều thì giờ để quyết định phải làm gì. Lúc này bọn họ chỉ biết tìm kiếm xung quanh Kho Pho mát trống rỗng P để xem thử Pho mát đã thật sự mất hẳn chưa. Trong lúc Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã nhanh chóng chạy đi thì Chậm chạp và Ù lì vẫn còn tiếp tục chậm chạp và ù lì. Họ vẫn tiếp tục lải nhải và nói như mê sảng về sự bất công của thực tế. Ù lì bắt đầu thất vọng. Biết điều gì sẽ đến nếu ngày mai họ tới đây và cũng sẽ không thấy miếng Pho mát nào? Anh ta đã xây dựng hẳn một tương lai trên cơ sở đám Pho mát này. Những con người tí hon không thể tin nổi. Làm sao mọi chuyện như thế này lại có thể xảy ra? Đâu có ai báo trước cho họ. Không được. Tình thế không thể như thế này được. Chậm chạp và Ù lì về nhà vào buổi tối thất vọng và đói meo. Nhưng trước khi ra về Chậm chạp viết lên tường: Miếng Pho Mát Càng Quan Trọng Thì Người Ta Càng Muốn Gìn Giữ Nó. Ngày hôm sau Chậm chạp và Ù lì rời nhà, và trở lại Kho Pho mát P với hy vọng bằng một cách nào đó có thể tìm lại được Pho mát của họ. Chẳng có gì khác cả - Pho mát không còn nữa. Những người tí hon không biết phải làm gì.Chậm chạp và Ù lì chỉ biết đứng đó, bất động như những pho tượng. Chậm chạp lấy hết sức bịt tai và nhắm thật chặt mắt mình lại. Anh ta chỉ muốn đừng phảI nghe và phải thấy điều gì. Anh đã không muốn nhìn nhận rằng nguồn Pho mát cứ vơi đi từng ngày. Anh muốn nghĩ rằng chúng đã bất ngờ bị lấy mất đi. Ù lì phân tích trở đi trở lại vấn đề cho đến khi cuối cùng bộ óc rắc rối với hệ thống niềm tin vững chắc của mình nhận thức được vấn đề. "Tại sao người ta lại đối xử với tôi như thế này?" Anh thắc mắc. "Thật ra thì đang có chuyện gì ở đây vậy?" Cuối cùng Chậm chạp cũng mở mắt ra, nhìn quanh rồi hỏi, "Vậy chứ Đánh hơi và Nhanh nhẹn đâu rồi? Cậu có nghĩ r��ng họ đã biết điều gì khác nữa hay không?" Ù lì trề môi, "Bọn chúng thì biết cái gì cơ chứ?" Ù lì tiếp tục nói, "Chúng chỉ là mấy con chuột nhắt ngu ngốc. Chúng chỉ ứng xử theo tình thế thôi. Chúng ta là những người tí hon. Chúng ta khôn ngoan hơn chúng chứ. Chúng ta có thể giải quyết được vấn đề mà." "Tôi cũng nghĩ rằng chúng ta khôn ngoan hơn, nhưng có thể chúng ta không thể hành động khôn ngoan hơn chúng vào thời điểm này. Mọi chuyện ở đây đã thay đổi rồi, Ù lì à, chúng ta phải thay đổi và hành động khác đi chứ." "Tại sao chúng ta lại phải thay đổi chứ?" Ù lì hỏi lại, " Chúng ta là người tí hon. Chúng ta khác chúng. Những chuyện này lẽ ra đã không thể xảy ra với chúng ta. Hay cùng lắm nếu có xảy ra thì chúng ta cũng phải được một lợi lộc gì đó chứ." "Tại sao chúng ta lại ph��i có lợi?" Chậm chạp hỏi. "Bởi vì chúng ta có quyền như thế," Ù lì tuyên bố. "Quyền gì?" Chậm chạp tò mò. "Quyền có Pho mát của mình." "Sao vậy?" Chậm chạp hỏi. "Vì chúng ta không gây ra chuyện này," Ù lì nói. "Có ai đã làm chuyện này, và chúng ta phảI được cái gì đó." Chậm chạp đề nghị, "Hay là mình đừng suy nghĩ về chuyện này nữa mà hãy đi tìm Pho mát khác đi." "Không được," Ù lì phản đối, "Tôi sẽ làm cho ra lẽ việc này." Trong lúc Chậm chạp và Ù lì còn đang xem xét phải làm gì, thì Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã lên đường. Chúng đi xa vào Mê cung, chạy tới chạy lui theo những mê lộ, và lục tìm pho mát trong bất cứ cái kho nào chúng bắt gặp. Chúng chẳng suy nghĩ gì ngoài chuyện tìm pho mát khác. Suốt một thời gian chúng chẳng tìm được gì - cho đến khi chúng đi đến một khu vực khác trong Mê cung mà trước đó chúng chưa đến: Kho Pho mát Mới M. Chúng rít lên vui sướng. Chúng đã tìm thấy cái mà chúng muốn: một nguồn Pho mát MớI đầy ắp. Chúng như không tin vào mắt mình. Đó là một cái kho pho mát lớn chưa từng thấy. Trong lúc đó Chậm chạp và Ù lì vẫn còn ở Kho Pho Mát P để đánh giá tình hình. Bây giờ họ đang phải chịu đựng hoàn cảnh của sự thiếu hụt Pho mát. Họ cảm thấy bế tắc và giận dữ và đổ lỗi cho nhau vì tình trạng này. Có lúc Chậm chạp nghĩ tới những chú bạn chuột và không biết chúng đã tìm thấy pho mát chưa. Anh nghĩ rằng chúng có lẽ đang gặp khó khăn, vì chạy tới chạy lui trong Mê cung thường phải chịu đựng bất trắc. Nhưng anh cũng nghĩ rằng chuyện đó có lẽ kéo dài không lâu. Thỉnh thoảng Chậm chạp hay hình dung thấy Đánh hơi và Nhanh nhẹn đang tìm được Pho Mát Mới và đang đánh chén. Anh ta tưởng tượng đến chuyện ra ngoài Mê cung kia và bắt Pho mát của tôi đâu rồi? Khoj đầu cho một chuyến phiêu lưu, và tìm thấy Pho mát mới sẽ tốt hơn tình thế hiện nay như thế nào. Anh ta như có thể nếm vào miếng pho mát tưởng tượng ấy. Chậm chạp càng tưởng tượng về hình ảnh mình tìm được pho mát mới, thì anh ta càng muốn rời khỏi Kho Pho mát hơn. "Đi thôi!" bất chợt anh thốt lên. "Không." Ù lì nhanh chóng phản đối. "Tôi thích ở lại đây. Ở đây dễ chịu hơn. Tôi nghĩ vậy. Hơn nữa ngoài kia nguy hiểm lắm." "Không phải thế," Chậm chạp nói lại. "Trước đây chúng ta cũng đã từng mò tìm ở nhiều nơi trong Mê cung, và bây giờ chúng ta có thể làm lại như thế." "Tôi đã quá già cho chuyện này rồi," Ù lì nói. "Và tôi e rằng mình không còn thích thú vớI chuyện bị đi lạc và tự mình làm trò cười nữa. Bạn cũng vậy mà, phải không?" Nghe thấy thế nỗi e ngại lại trở về với Chậm chạp và hy vọng tìm được Pho mát Mới của anh cũng tan đi. Thế là ngày nào cũng vậy, những con người tí hon tiếp tục làm đi làm lại chuyện mà họ đã từng làm trước đó. Họ đến Kho Pho mát P, không tìm thấy gì cả, rồi lại về nhà, mang theo nỗi lo lắng và sự bế tắc. Họ cố phủ nhận điều đang xảy ra, nhưng cảm thấy khó ngủ hơn, yếu hơn vào ngày hôm sau, và khó chịu hơn. Mái nhà của họ không còn là những nơi chốn no ấm như xưa. Những người tí hon trải qua giấc ngủ nặng nề với những cơn ác mộng về chuyện không tìm được chút pho mát nào. Nhưng ngày nào Chậm chạp và Ù lì cũng vẫn tới Kho Pho mát P và chờ đợi. Ù lì nói "Bạn biết không, có thể nếu chúng ta làm việc nhiều hơn một chút chúng ta sẽ thấy rằng chẳng có gì thay đổi cả. Hình như Pho mát đang ở đâu đây thôi. Chắc là người ta mang giấu nó sau những bức tường." Ngày hôm sau, Chậm chạp và Ù lì trở lại với đám đồ nghề. Ù lì giữ cái đục cho Chậm chạp giáng từng nhát búa cho tới khi họ đục thủng một cái lỗ trên tường của Kho Pho mát P. Họ chăm chú ngó vào đó và chẳng thấy chút pho mát nào cả.
Thất vọng tràn trề, nhưng họ vẫn tin rằng họ sẽ giải quyết được vấn đề. Họ tới kho sớm hơn, ở lại muộn hơn và làm việc cật lực hơn, nhưng tất cả mọi thứ họ có được chỉ là một cái lỗ to tướng trên tường. Chậm chạp bắt đầu nhận ra khoảng cách giữa việc làm và kết quả. "Có thể," Ù lì nói, "chúng ta cứ thử ngồi chờ ở đây xem. Sớm muộn gì rồi người ta cũng phảI đem trả lại đám Pho mát đấy." Chậm chạp muốn tin vào điều đó. Thế nên hàng ngày anh ta về nhà để nghỉ ngơi và miễn cưỡng đi cùng với Ù lì tới Kho Pho mát P. Nhưng đám Pho mát không bao giờ xuất hiện trở lại. Lúc này nhũng người tí hon đang trở nên yếu đi vì đói và stress. Chậm chạp cảm thấy chán nản với chuyện chờ đợi vào chuyện hoàn cảnh của mình sẽ được cải thiện tốt hơn. Anh ta nhận ra rằng càng ngồi chờ lâu trong tình trạng không có Pho mát lâu bao nhiêu, thì tình hình càng tồi tệ thêm bấy nhiêu. Anh biết sinh lực của hai người đang dần dần mất đi. Cuối cùng, vào một ngày nọ Chậm chạp bắt đầu bật cười với mình. "Ù lì à, nhìn lại tụi mình xem. Chúng ta cứ làm hoài có mỗi một việc rồi lại hỏi sao tình trạng này không khá hơn. Nếu không kỳ cục thì cũng rõ ràng là buồn cười quá." Chậm chạp cũng chẳng mấy thích thú với cái ý định phải chạy vào Mê cung lần nữa, vì anh biết rồi mình sẽ đi lạc, và không biết trước được liệu có tìm thấy pho mát ở chổ nào đó không. Nhưng anh phải cười tình trạng ngu xuẩn này, vì anh nhận ra nỗi sợ hãi bên trong con người của mình đã mang lại điều gì. Anh ta hỏi Ù lì, "Chúng ta bỏ đôi giày chạy đâu rồi nhỉ?" Phải mất một lúc lâu họ mới tìm thấy chúng, khi tìm ra Kho pho mát P họ đã vất lăn lóc chúng đi vì nghĩ rằng họ sẽ không bao giờ còn cần tới chúng nữa. "Cậu không định chạy vào Mê cung nữa đấy chứ?" Thấy bạn mang giày vào, Ù lì hỏi. "Thôi ngồi chờ tới khi người ta trả lại Pho mát với tớ đi." "Cậu sẽ không có điều đó đâu." Chậm chạp nói, "Tớ cũng không muốn nghĩ vậy, nhưng bây giờ tớ đã nhận ra rằng họ sẽ không bao giờ mang trả lại miếng pho mát của ngày hôm qua đâu. Đến lúc phải đi tìm Pho mát Mới rồi đấy." Ù lì cãi lại, "Thế nếu ngoài đó chẳng có chút Pho mát nào thì sao? Và nếu có đi chăng nữa thì cậu sẽ làm gì khi không tìm được nó?" "Tớ cũng chẳng biết nữa," Chậm chạp nói. Anh ta đã tự hỏi mình câu này hàng bao nhiêu lần rồi và cảm thấy nỗi sợ hãi đang chôn chân mình đứng lại. Anh đã nhiều lần tự hỏi, "Tôi có thể sẽ tìm thấy Pho mát ở đâu bây giờ - ở đây hay ngoài Mê cung kia?" Anh vẽ trong đầu mình một hình ảnh trong đó anh thấy mình tiến vào Mê cung với cái cuời trên môi. Trong khi hình ảnh đó làm anh ngạc nhiên thì đồng thời anh thấy tinh thần mình khá hơn. Anh thấy chính mình thỉnh thoảng bị lạc đường trong Mê cung, nhưng cảm thấy tự tin rằng cuối cùng anh cũng có thể tìm thấy được Pho mát Mới, cùng với mọi điều tuyệt diệu của nó. Anh lấy lại can đảm. Và rồi anh dùng hết trí tưởng tượng của mình để vẽ nên một hình ảnh đáng tin cậy nhất - với mọi chi tiết rõ ràng nhất - về sự kiện mình tìm thấy Pho mát mới và thưởng thức nó. Anh thấy mình đang ăn Pho mát Thụy Sĩ với những cái lỗ trên miếng pho mát, loại Pho mát Cheddar nhiều hương vị của Anh và Mỹ, có cả Pho mát mềm Mozzarella của Ý dùng chung với pizza và pho mát Pháp Camembert, và... Anh ta đột nhiên nghe Ù lì nói gì đó và nhận ra mình vẫn còn ở Kho Pho mát P. Chậm chạp nói, "Ù lì à, có nhiều lúc mọi chuyện thay đổi và không bao giờ trở lại như cũ nữa. Có vẻ hiện giờ là như vậy đấy. Cuộc sống là thế! Cuộc sống chuyển đổi, và chúng ta cũng nên làm theo như thế." Chậm chạp nhìn người bạn gầy yếu của mình và cố gắng khuyên nhủ, nhưng nỗi sợ hãi của Ù lì đã biến thành sự giận dữ, và anh không còn muốn nghe gì nữa. Chậm chạp không muốn tỏ ra thô bạo với bạn mình, nhưng anh phải cười khi nhận thấy cả hai đã ngốc nghếch thế nào. Trong lúc chuẩn bị ra đi, anh ta bắt đầu cảm thấy mạnh mẽ hơn, biết rằng cuối cùng mình cũng đã có thể tự cười chính bản thân mình, rồi anh bước đi. Chậm chạp mỉm cười và tuyên bố, "Tới giờ vào Mê cung rồi!" Ù lì không cười và không trả lời. Chậm chạp nhặt lên một cục đá nhỏ và nhọn và viết lên tường một ý nghĩ nghiêm túc để Ù lì suy nghĩ. Như thói quen, Chậm chạp vẽ thêm cả một miếng Pho mát xung quanh, anh mong rằng nó sẽ làm cho Ù lì mỉm cười, cảm thấy mạnh mẽ lên và sẽ đi tìm Pho mát mới. Nhưng Ù lì không muốn nhìn thấy nó. Đó là câu:Nếu Không Thay Đổi Thì Người Ta Có Thể Sẽ Bị Đào Thải. ________________________________________
03-12-2003, 11:02 AM Rồi Chậm chạp thò đầu ra ngoài và lo lắng nhìn vào Mê cung. Anh ta nghĩ về chuyện mình đã phải ở trong tình trạng không có pho mát này như thế nào. Anh đã từng nghĩ rằng trong Mê cung sẽ không có Pho mát, hoặc giả anh sẽ không tìm thấy được nó. Nỗi sợ hãi kinh hoàng ấy đã làm nhụt ý chí anh, và làm anh như đang chết lịm đi. Chậm chạp mỉm cười. Anh hiểu rằng Ù lì đang muốn biết "Pho mát của tôi đâu rồi?" nhưng Chậm chạp thì lại tự hỏi, "Tại sao mình đã không đứng lên và đi theo miếng Pho mát sớm hơn?" Trong lúc bắt đầu đi vào Mê cung, Chậm chạp nhìn lại vào nơi mình đã đến và vẫn cảm thấy được sự ấm áp quen thuộc của nó. Anh thấy mình bị kéo lại vào nơi chốn quen thuộc ngay cả khi anh đã bỏ ra cả một thời gian sục sạo ở đó nhưng vẫn không tìm thấy được Pho mát. Chậm chạp trở nên e dè hơn và tự hỏi liệu mình có thật sự muốn đi vào Mê cung hay không. Anh viết lên bức tường trước mặt mình một câu nữa và đứng nhìn nó lúc lâu: Người Ta Sẽ Làm Gì Nếu Không E Ngại? Anh nghĩ ngợi về câu nói đó. Anh hiểu rằng đôi khi biết sợ hãi là tốt. Như trong trường hợp người ta sợ rằng nếu không làm gì cả thì mọi chuyện sẽ trở nên tồi tệ hơn, lúc ấy nỗi sợ hãi đó thúc đẩy người ta hành động một cách kịp thời. Nhưng nếu nỗi sợ hãi đó lại khiến người ta ngồi yên không làm gì cả thì chẳng hay ho tí nào. Anh nhìn qua phía bên phải của mình, vào khu vực của Mê cung mà anh chưa từng tìm đến, và cảm thấy nỗi sợ. Rồi anh hít một hơi thở dài, quay vào hướng Mê cung, và chậm chậm chạy đi - vào chốn xa lạ.Trong lúc cố gắng tìm đường đi, thoạt tiên, Chậm chạp lo ngại rằng mình đã ở lại Kho Pho mát P quá lâu đến nỗi bây giờ anh đã yếu sức đi. Anh phải đi lâu hơn, và cũng khổ sở hơn khi đi trong Mê cung. Anh quyết định rằng nếu gặp phải tình huống này lần nữa thì anh sẽ rời bỏ nơi ấm cúng quen thuộc của mình, và ứng phó sớm hơn. Điều đó làm mọi chuyện dễ dàng hơn. Rồi Chậm chạp yếu ớt mỉm cười trong lúc bật nghĩ, "Muộn còn hơn không." Trong mấy ngày sau đó thỉnh thoảng Chậm chạp cũng tìm thấy được vài mẩu pho mát rải rác đây đó, nhưng không nhiều lắm. Anh đã hy vọng rằng sẽ tìm dược đủ Pho mát để đem về cho Ù lì một chút và khuyên anh ta vào tìm trong Mê cung. Nhưng Chậm chạp chưa cảm thấy đủ tự tin. Anh phải thừa nhận rằng anh đang cảm thấy bối rối trong Mê cung. Mọi thứ hình như đã khác đi kể từ hồi anh không còn vào đây nữa. Anh suy nghĩ trong lúc vẫn tiến tới, anh thường bị lạc trong dãy mê lộ. Có vẻ như cứ tiến lên được hai bước thì anh phải lùi lại một bước. Thật khó khăn, nhưng anh phải thừa nhận rằng quay trở lại Mê cung, săn tìm Pho mát cũng không đến nỗi quá tệ như anh đã từng lo ngại. Ngày này qua ngày khác, anh bắt đầu tự hỏi mình có thực tế không khi mong tìm được Pho mát Mới. Anh không biết mình có đã ăn nhiều quá không. Và anh bật cười vì nhận thấy mình chẳng có gì để ăn vào lúc này cả. Mỗi khi thấy mình mất tự tin, anh tự nhắc mình rằng cho dù việc mình đang làm bây giờ có tồi tệ thế nào đi chăng nữa, thực tế cũng tốt hơn nhiều so với chuyện ngồi trong tình trạng không có Pho mát. Anh đang làm chủ tình hình, chứ không phải để cho hoàn cảnh ức chế mình. Rồi anh tự nhắc nhủ rằng, nếu Đánh hơi và Nhanh nhẹn có thể tiến lên thì anh cũng vậy! Sau đó, khi nhìn lại sự việc, anh nhận ra rằng Pho mát ở Kho Pho mát P chẳng phải tự nhiên mà biến mất, như anh đã cố tin như thế. Lượng Pho mát cuối cùng đã trở nên ít đi, và phần còn lại cũng không còn khoái khẩu nữa. Trên đám Pho mát Cũ thậm chí hình như cũng đã bắt đầu nổi mốc, cho dù anh có không để ý tới điều đó. Anh phải thừa nhận rằng nếu muốn anh cũng có thể nhận thấy, nhưng anh đã không làm như thế. Bây giờ Chậm chạp hiểu rằng sự thay đổi đó sẽ không làm anh ngạc nhiên nếu trước đó anh để ý tới những diễn biến của sự việc, và nếu anh chấp nhận sự thay đổi. Có thể đó là điều mà Đánh hơi và Nhanh nhẹn đã làm. Anh quyết định phải tỉnh táo hơn kể từ bây giờ. Anh sẽ xem xét những thay đổi và sẽ chờ đợi chúng. Anh sẽ tin vào bản năng của mình để cảm thấy sự thay đổi đang chuẩn bị xảy ra và sẵn sàng ứng phó với chúng. Anh dừng lại để viết lên bức tường trong Mê cung: [B]Xem Xét Pho Mát Thường Xuyên Để Biết Khi Nào Nó Sắp Hư Cũ. Sau một thời gian có vẻ khá dài mà vẫn chưa tìm thấy được Pho mát, Chậm chạp bắt gặp một Kho Pho mát khổng lồ đầy vẻ hứa hẹn. Nhưng khi anh bước vào, anh thất vọng nhìn thấy nó trống rỗng. "Mình hay gặp sự trống rỗng này quá" anh nghĩ. Anh muốn bỏ cuộc. Chậm chạp đang dần yếu sức. Anh biết mình đang mất phương hướng và sợ rằng mình sẽ không qua nổi. Anh nghĩ tới chuyện quay lại và tìm về Kho Pho mát P. Ít nhất, nếu anh quay về được và Ù lì vẫn còn ở đó thì anh cũng không cô độc. Rồi anh lại tự hỏi, "Mình sẽ làm gì nếu không sợ hãi?" Chậm chạp không muốn thừa nhận rằng mình thậm chí đã nhiều lần sợ hãi. Cũng có nhiều khi anh cũng không biết mình e ngại điều gì, nhưng trong tình trạng mệt mỏi của mình, hiện giờ anh hiểu rằng chỉ đơn giản là anh đang sợ phải tiếp tục đi một mình. Anh không nhận ra mình đang đi chậm lại, do đã ốm đi bởi những quan niệm u ám. Chậm chạp không biết Ù lì đã bắt đầu ra đi hay chưa, vẫn còn bị sự sợ hãi của chính mình trói chân lại. Rồi Chậm chạp chợt nhớ tới lúc mà anh ta cảm thấy phấn khởi nhất trong Mê cung, đó là lúc anh đi tới phía trước. Anh viết lên tường, biết rằng nó cũng vừa là để nhắc nhở mình, vừa là những dấu hiệu trên đường để lại cho Ù lì đi theo một cách hy vọng: Đi Về Phía Khác Giúp Bạn Tìm Thấy Pho Mát Mới.Chậm chạp nhìn vào lối đi tối tăm trong mê cung và lại thấy mình sợ hãi. Cái gì đang nằm sẵn ở đó? Liệu phía trước lại chẳng chứa đựng điều gì tốt đẹp? Hay tệ hại hơn nữa, có sự nguy hiểm nào đang rình rập? Anh bắt đầu hình dung ra trăm ngàn thứ đáng sợ khác có thể xảy ra với mình. Anh thấy sợ run lên. Và rồi anh ta tự cười chính mình. Anh nhận thấy những nỗi sợ hãi của mình đang làm cho tình thế càng tồi tệ hơn thêm. Thế rồi anh làm điều mà mình sẽ làm nếu không sợ hãi. Anh bước vào một hướng đi mới. Trong lúc dấn vào lối đi tối tăm ấy, anh bắt đầu mỉm cười. Chậm chạp chưa nhận ra, nhưng anh đã phát hiện ra điều đã nuôi dưỡng tinh thần của mình. Anh đã bước tới và tin tưởng vào phía trước, cho dù anh vẫn chưa biết đó là cái gì. Anh ngạc nhiên thấy tâm trạng của mình càng ngày càng thoải mái hơn. "Tại sao mình lại nhẹ nhõm thế này?" Anh tự hỏi. "Hiện giờ mình đâu có miếng Pho mát nào, và mình cũng chẳng biết mình đang đi đâu nữa." Nhưng anh nhanh chóng nhận ra điều gì đã khiến anh cảm thấy dễ chịu. Anh dừng lại và viết lên tường: Khi Bạn Vượt Lên Được Nỗi Sợ Hãi Của Mình, Bạn Sẽ Cảm Thấy Không Bị Trói Buộc Nữa.Chậm chạp nhận thấy rằng trước đây chính nỗi sợ của mình đã trói buộc anh. Và khi tiến lên vào một hướng mới anh đã được cởi trói. Anh có thể cảm thấy một luồng gió mát thổi vào khu vực này của mê cung và cơn gió này thật sự trong lành. Anh hít thở thật sâu và thấy cơ thể như vừa được tiếp thêm sức sống bởi cuộc hành trình. Khi đã vượt qua được nỗi sợ hãi, anh thấy thật ra mọi chuyện thú vị hơn hẳn điều anh đã lo sợ. Đã lâu lắm rồi anh chưa từng gặp cảm giác này. Anh đã quên mất khi cố gắng tìm thấy một điều gì đó mới mẻ sẽ thú vị như thế nào. Để làm cho mọi chuyện thậm chí còn tốt đẹp hơn, Chậm chạp lại bắt đầu vẽ nên một hình ảnh trong trí mình. Anh thấy mình với rõ ràng mọi chi tiết đang ngồi giữa một đống lớn các loại Pho mát khoái khẩu nhất - từ Pho mát Anh Cheddar tới loại Brie mềm mại của Pháp! Anh thấy mình đang ngốn ngấu lũ pho mát hấp dẫn đó, và anh nhìn ngắm không chán mắt. Và rồi anh tưởng tượng đến lúc được tìm thấy đống pho mát ấy thì sẽ ngon miệng dường nào. Càng nhìn rõ được hình ảnh thưởng thức Pho mát Mới ấy bao nhiên, anh càng tin vào nó. Anh có thể thấy mình đang tìm kiếm cái gì. Anh viết: Tưởng Tượng Được Chính Mình Đang Thưởng Thức Pho Mát Mới, Ngay Cả Trước Khi Tìm Ra Nó, Sẽ Đưa Mình Tới Đó. Anh không hiểu tại sao trước đây lúc nào anh cũng nghĩ rằng mọi thay đổi chỉ dẫn tới những điều tồi tệ. Bây giờ anh có thể nhận ra rằng nó cũng có thể dẫn tới những điều tốt đẹp hơn. "Sao mình lại không nhận ra điều đó nhỉ?" Anh tự hỏi. Rồi anh chạy vào Mê cung với một sức mạnh và sự nhanh nhẹn mới. Không lâu sau đó, anh phát hiện ra một Kho Pho mát, và phấn khởi nhận ra có nhiều mẩu pho mát nhỏ gần cửa vào. Đó là loại pho mát mà anh chưa từng biết đến, nhưng chúng trông rất ngon mắt. Anh ăn thử và thấy chúng thật tuyệt vời. Anh ăn một phần lớn những mẩu pho mát mới sẵn có ở đó, và đút vào túi một ít để ăn dần và để có thể chia cho Ù lì. Anh bắt đầu lấy lại sức mạnh của mình. Anh bước vào Kho Pho mát, nhưng rủi thay chúng đã trống không. Có ai đó đã tới trước, và chỉ để lại một vài mẩu Pho mát Mới nhỏ. Anh nhận thấy rằng nếu anh đi sớm hơn thì có thể là anh đã phát hiện một lượng lớn pho mát ở đây. Chậm chạp quyết định quay lại và xem thử Ù lì đã sẵn sàng ra đi với anh chưa. Trong lúc lò dò quay lại, anh dừng bước và viết lên tường: Càng Nhanh Chóng Bỏ Pho Mát Cũ Đi, Người Ta Càng Sớm Tìm Thấy Pho Mát Mới.
Sau một th��i gian, Chậm chạp tìm về được tới Kho Pho mát P và thấy Ù lì vẫn còn ở đó. Anh trao cho Ù lì vài mẩu Pho mát, nhưng lại bị từ chối. Ù lì cảm kích trước hành động của bạn mình, nhưng anh ta nói, "Chắc là tôi không thích Pho mát Mới đâu. Tôi ăn không quen. Tôi chỉ muốn Pho mát trước đây của tôi, và sẽ đợi cho tới khi tôi lấy lại được cái tôi muốn." Chậm chạp chỉ lắc đầu thất vọng và ngập ngừng quay lại một mình. Trong lúc tìm về tới chổ xa nhất trong Mê cung mà mình đã tìm tới, Chậm chạp cảm thấy nhớ bạn, nhưng anh cũng thấy mình thích thú với điều mà anh đang khám phá ra. Ngay cả trước khi anh ta nhận ra mình đang mong tìm thấy một nguồn cung cấp Pho mát to lớn, nếu có, anh biết rằng điều làm anh hạnh phúc không chỉ là có được Pho mát. Anh hạnh phúc khi thấy mình không bị điều khiển bởi nỗi sợ hãi của mình. Giờ đây anh cảm thấy thích thú với việc mình đang làm. Hiểu ra điều đó, anh không còn cảm thấy yếu ớt như hồi còn ở Kho Pho mát P trong tình trạng không có Pho mát. Việc nhận thức ra rằng mình đã không để cho nỗi sợ hãi bắt phải dừng lại, và biết mình đang đi vào một hướng mới đã tiếp sức cho anh. Bây giờ thì anh hiểu rằng việc tìm thấy cái mà mình cần chỉ còn là vấn đề thời gian. Thực ra, anh cảm thấy rằng mình đã gặp được điều mà mình đang tìm kiếm. Anh ta mỉm cười khi nhận ra: Tìm Kiếm Trong Mê Cung Thật Ra Lại An Toàn Hơn Ngồi Yên Ở Tình Trạng Không Có Pho Mát. Một lần nữa anh ta nhận ra rằng, điều mà người ta sợ hãi thật ra chẳng bao giờ đến nỗi tồi tệ như người ta đã tưởng tượng ra. Nỗi sợ hãi mà người ta cứ để lớn lên trong trí còn tồi tệ hơn nhiều so vói thực tế. Anh đã quá sợ chuyện không thể tìm được Pho mát Mới đến nỗi anh đã từng không muốn lên đường tìm kiếm. Nhưng từ khi bắt đầu cuộc hành trình của mình thì anh đã kiếm đủ Pho mát đó đây trong các mê lộ để có thể tiếp tục. Và bây giờ thì anh đang tìm thêm nữa. Chuyện tiến về phía trước đã trở nên tràn đầy hứng thú. Những suy nghĩ trước đây của anh đã bị đám mây mờ của sự e ngại và hoảng sợ che phủ. Anh đã chỉ nghĩ tới việc không có đủ Pho mát, hay không có nhiều như mong muốn. Anh thường chỉ nghĩ tới những điều không hay nhiều hơn là nghĩ tới những điều tốt lành. Nhưng điều đó đã thay đổi kể từ khi anh rời bỏ Kho Pho mát P. Anh đã từng cho rằng Pho mát không thể bị lấy đi, và những thay đổi theo kiểu như thế thì thật là không phải. Nhưng bây giờ thì anh hiểu được rằng thay đổi là chuyện sẽ tiếp tục xảy ra một cách tự nhiên, cho dù người ta có mong đợi hay không. Người ta chỉ cảm thấy bất ngờ chỉ khi họ không đón chờ nó và không chủ động đi tìm nó. Khi anh ta nhận ra niềm tin của mình đã thay đổi anh dừng lại và viết lên tường: Quan Điểm Cũ Không Dẫn Người Ta Tới Được Pho Mát Mới. Chậm chạp vẫn chưa tìm thêm được miếng Pho mát nào, nhưng suốt thời gian chạy trong Mê cung anh nghĩ đến những điều anh đã học được. Chậm chạp nhận thấy rằng quan điểm mới đã khích lệ anh xử sự khác đi. Anh đã hành động một cách khác biệt với cách anh đã từng làm khi cứ liên tục đi đến cái kho trống rỗng ấy. Bây giờ anh nhận ra rằng khi thay đổi niềm tin thì người ta cũng thay đổi luôn hành động của mình. Người ta có thể e ngại rằng một sự thay đổi chỉ mang lại nguy hại và ra sức trốn tránh nó. Hoặc là người ta có thể nghĩ rằng việc tìm ra Pho mát Mới sẽ mang lại ích lợi và chớp ngay lấy sự thay đổi đó. Mọi chuyện tùy thuộc vào quan điểm của con người. Anh viết lên tường: Khi Người Ta Nhận Thấy Rằng Có Thể Tìm Và Thưởng Thức Pho Mát Mới, Người Ta Sẽ Thay Đổi Đường Lối Của Mình. Chậm chạp nhận thấy rằng anh ta có thể khỏe mạnh hơn nếu đã thay đổi nhanh hơn và rời khỏi Kho Pho mát P sớm hơn. Anh đã có thể có một thể xác và tinh thần mạnh mẽ hơn để đương đầu tốt hơn với những thách thức trên đường tìm Pho mát Mới. Đáng lẽ ra thì vào lúc này anh đã có thể tìm thấy được Pho mát Mới ấy, nếu anh đã nhận thức được sự thay đổi và chấp nhận nó, thay vì cố gắng từ chối không chịu hiểu rằng tình thế đã thật sự thay đổi Anh tưởng tượng lần nũa và thấy mình đang tìm thấy và nhấm nháp Pho mát Mới. Anh quyết định tiến vào những khu vực xa lạ hơn của Mê cung, trên rải rác đó đây đường đi anh tìm thấy những mẩu Pho mát nhỏ. Chậm chạp bắt đầu lấy lại được sức khỏe và sự tự tin của mình. Khi nhớ lại nơi mình đã từ đó ra đi, Chậm chạp lấy làm vui thích khi anh đã viết lên tường ở nhiều chổ. Anh tin rằng những dòng chữ đó sẽ có tác dụng như một hệ thống chỉ đường cho Ù lì nếu anh ta quyết định rời bỏ Kho Pho mát P. Chậm chạp thật sự tin rằng mình đang đi đúng hướng. Anh nghĩ tới khả năng mà Ù lì sẽ đọc được những dòng chữ trên tường và tìm thấy lối đi này. Anh ta lại viết lên tường điều mà anh ta suy nghĩ khá lâu: Lưu Ý Tới Những Thay Đổi Nhỏ Sẽ Giúp Bạn Thích Ứng Được Với Nhưng Thay Đổi Lớn Hơn Sẽ Đến. Lúc này Chậm chạp đã bỏ qua quá khứ và đang dần thích ứng với hiện tại. Anh ta tiếp tục chạy trong Mê cung với tốc độ và sức lực tốt hơn. Và không lâu sau, điều đó đã đến. Khi tình thế có vẻ như anh sẽ ở lại trong Mê cung này mãi mãi thì chuyến đi của anh - ít nhất là chuyến này - đột ngột kết thúc. Chậm chạp chạy dọc theo một lối đi mới lạ hoàn toàn, quẹo quanh một góc tường và tìm thấy Pho mát mới tại Kho Pho mát M! Khi bước vào anh ta ngẩn người ra với những gì anh nhìn thấy. Ở khắp nơi là những đống Pho mát lớn mà lần đầu tiên anh được chứng kiến. Anh không nhận ra được hết mọi loại Pho mát �� đây, vì có vài loại quá mới mẻ đối với anh. Và khi anh đang tự hỏi không biết đây là thực tế hay chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng thì anh nhìn thấy hai người bạn cũ của mình là Đánh hơi và Nhanh nhẹn. Đánh hơi chào Chậm chạp bằng một cái gật đầu và Nhanh nhẹn thì vẫy mấy ngón chân của mình. Nhìn cái bụng tròn vo của chúng người ta có thể nhận thấy rõ ràng chúng đã đến đây khá lâu rồi. Chậm chạp vội vã chào và ngay lập tức lao đến loại Pho mát mà anh thích nhất. Anh tháo giày ra, cột giây lại với nhau, và đeo lên cổ để có thể dùng lại khi cần. Đánh hơi và Nhanh nhẹn bật cười. Chúng gật đầu tán đồng. Rồi Chậm chạp nhảy vào đám Pho mát Mới. Khi đã ăn no, anh cầm một mẩu Pho mát mới nguyên và hô lên: "Hoan hô Thay đổi!" Trong lúc Chậm chạp thưởng thức Pho mát Mới, anh ta nhớ lại những điều anh đã học được. Anh ta nhận rằng khi mình e ngại thay đổi anh đã cố gắng bám víu vào cái ảo vọng của Pho mát cũ mà lúc đó đã không còn nữa. Vậy thì điều gì đã khiến anh thay đổi? Có phải nỗi sợ rằng mình sẽ bị chết vì đói? Chậm chạp mỉm cười vì anh nghĩ rằng điều đó cũng có lợi ích nhất định. Và rồi anh mỉm cười khi nhớ lại rằng anh đã thay đổi ngay sau khi anh biết tự cười chính mình về những điều sai lầm của chính mình. Anh nhận thấy rằng cách thức nhanh nhất để thay đổi là cười chính vào sự ngốc nghếch của mình - để từ đó bạn vất bỏ chúng và nhanh chóng tiếân lên. Anh biết mình đã học được vài điều quan trọng từ những chú bạn chuột Đánh hơi và Nhanh nhẹn của mình về chuyện tiến lên phía trước. Chúng sống một cách đơn giản. Chúng không phân tích quá sâu, và không làm phức tạp thêm vấn đề. Khi hoàn cảnh thay đổi và số Pho mát chuyển đi thì chúng cũng thay đổi và di chuyển theo với Pho mát. Anh sẽ phải ghi nhớ điều đó. Chậm chạp cũng dùng bộ não tuyệt vời của mình để làm những việc mà một người tí hon làm tốt hơn những con chuột. Anh ta hình dung ra chính mình - với những chi tiết nhỏ nhất - đang tìm thấy những thứ tốt hơn - tốt hơn rất nhiều.
Anh ta nhìn lại những sai lầm mình đã phạm trong trong quá khứ, và sử dụng chúng để lên kế hoạch cho tương lai. Anh biết rằng người ta có thể học tập cách thức ứng phó với những thay đổi. Người ta có thể hiểu rõ hơn tầm quan trọng của ứng xử đơn giản, của tính linh hoạt, và đổI khác nhanh chóng. Người ta không cần phải phức tạp hóa vấn đề để rồi làm rối trí mình với những ý nghĩ sợ hãi. Người ta có thể dựa vào những dấu hiệu thay đổi nhỏ để rồi từ đó chuẩn bị tốt hơn cho những thay đổi lớn hơn có thể xảy ra. Anh biết anh cần phải thích ứng nhanh hơn, vì nếu người ta không kịp thích ứng đúng lúc thì con người ta có thể không bao giờ thích nghi được với hoàn cảnh. Anh phải thừa nhận rằng sự ức chế lớn nhất nằm trong chính bản thân của mỗi người, và nếu bạn chưa chịu thay đổi thì chẳng thể mong chờ điều gì tốt hơn sẽ đến. Có lẽ điều quan trọng nhất mà anh đã nhận ra là Pho mát Mới luôn luôn hiện diện ở đâu đó ngoài kia, cho dù vào lúc đó người ta có biết đến hay không, và người ta sẽ được tưởng thưởng xứng đáng với đám pho mát đó khi người ta vượt lên được nỗi sợ hãi của mình và lao vào cuộc phiêu lưu thú vị. Anh biết rằng nên coi trọng một số nỗi sợ hãi vì nó có thể giúp người ta tránh được những mối nguy thật sự. Nhưng đồng thời anh cũng hiểu rằng hầu hết những mối lo lắng của mình chỉ là nỗi sợ hãi vu vơ, và chúng ngăn cản anh khi anh cần thay đổi. Cho dù lúc đó nó đã không làm anh thích thú tí nào, nhưng anh hiểu rằng nằm dưới sự thay đổi ấy là một cơ hội lớn và nó đã đưa anh tới với Pho mát mới. Anh ta cũng phát hiện ra một con người khác nữa mạnh mẽ hơn trong chính bản thân mình. Trong lúc Chậm chạp xem xét lại những bài học của mình, anh ta nghĩ về người bạn Ù lì của mình. Anh không biết Ù lì đã nhìn thấy những dòng chữ trên tường Kho Pho mát P và trong suốt Mê cung hay chưa. Ù lì đã quyết định ra đi chưa nhỉ? Anh ta đã đi vào Mê cung và phát hiện ra những điều bổ ích cho mình chưa? Hay là Ù lì vẫn còn đang ù lì ở đó vì anh sẽ không thay đổi? Chậm chạp nghĩ tới chuyện quay trở lại Kho Pho mát P để xem thử Ù lì có còn ở đó không -cứ cho là Chậm chạp có thể lần trở lại được chổ đó. Nếu gặp lại Ù lì anh nghĩ mình có thể chỉ cách cho anh ta ra khỏi hoàn cảnh khó khăn ấy. Nhưng đồng thời Chậm chạp cũng nhận ra rằng trước đó anh đã cố gắng thay đổi bạn mình rồi.
Ù lì phải tìm lối đi cho riêng mình, vượt lên nỗi sợ hãi và tính ưa nhàn hạ của mình. Không ai có thể làm điều đó thay cho anh ta, cũng không ai có thể khuyên bảo anh ta được. Bằng cách nào đó anh ta phải tự nhận ra sự hữu ích trong chuyện thay đổi chính bản thân mình. Chậm chạp biết mình đã để lại những hướng dẫn chỉ đường cho Ù lì và rằng anh ta có thể tìm được hướng đi, nếu anh ta chịu đọc những dòng chữ trên tường. Anh ta nhìn lại và viết ra những điều mình đã học được lên bức tường lớn nhất ở Kho Pho mát M. Anh ta vẽ một bức tranh lớn một mẩu Pho mát xung quanh tất cả những suy nghĩ của mình, và mỉm cười khi anh ta nhìn lai những điều anh đã rút ra được:
Thay đổi luôn xảy ra. Chúng lấy đi mất Pho mát Chấp nhận thay đổi Chuẩn bị với tình huống Pho mát bị lấy đi. Quan sát thay đổi Luôn luôn ngửi Pho mát để biết trước khi chúng đang cũ đi. Thích ứng với thay đổi nhanh chóng Người ta bỏ Pho mát cũ đi nhanh chừng nào thì người ta có thể tìm được Pho mát mới nhanh chừng ấy. Thay đổi Chuyển dịch với sự thay đổi Thưởng thức thay đổi Nhấm nháp cuộc phiêu lưu và thưởng thức hương vị của Pho mát mới Chuẩn bị cho thay đổi nhanh chóng và thưởng thức chúng lần nữa. Những miếng Pho mát luôn bị đổi điChậm chạp nhận thấy mình đã tiến bộ như thế nào từ khi anh ta còn ở với Ù lì ở Kho Pho mát P, nhưng anh nhận thấy mình sẽ lại dễ dàng bị rơi vào tình trạng cũ nếu anh tỏ ra quá thoải mái với hoàn cảnh. Vì thế ngày nào anh cũng xem xét Kho Pho mát M, để xác định tình trạng của Pho mát ở đó. Anh cố gắng làm hết sức mình để khỏi bị bất ngờ khi có một sự thay đổi gì đó không mong muốn xảy ra. Trong khi Chậm chạp vẫn đang có trong tay lượng Pho mát to lớn ấy, anh ta vẫn tiếp tục đi ra ngoài Mê cung và khám phá những khu vực mới để tìm hiểu mọi chuyện đang xảy ra chung quanh mình. Anh biết rằng nhận thức được những khả năng của mình vẫn an toàn hơn là tự mãn trong một cõi của mình. Một ngày nọ đột nhiên Chậm chạp nghe có tiếng bước chân trong Mê cung. Khi tiếng động ngày càng lớn hơn, anh nhận ra hình như có ai đó đang đến. Có thể nào đây là Ù lì? Có thể nào anh ta đang bước qua góc tường? Chậm chạp cầu nguyện nho nhỏ và hy vọng - cũng như nhiều lần trước đây - có thể sẽ là, cuối cùng thì người bạn của của anh cũng đã có thể ... Di chuyển theo Pho mát và hưởng thụ nó! Kết thúc...Hay là lại một sự bắt đầu mới?
